Geschiedenis van molen Aeolus
Aeolus – God van de wind
De molen van Vlaardingen is een karakteristiek gebouw in het centrum, gelegen aan de Kortedijk. Een molen moet draaien. En het liefst op de wind. Vandaar ook dat de molen de naam de naam Aeolus “ god van de wind” heeft meegekregen. Dat een molen moet draaien klinkt logisch maar dat is niet vanzelfsprekend. Zeker niet als de molen al ruim 2 eeuwen oud is.
Rijksmonument
Ambacht en onderhoud houden molen Aeolus op de Kortedijk in stand. De molen is een historisch gebouw en een Rijksmonument. Door de plek waarop de molen staat is deze van verre te zien met een stellinghoogte van 15 meter en met wieken die op het hoogste punt bijna 26 meter meten. Totale hoogte dus zo’n 41 meter.
1407
Een document van 23 augustus 1407 maakt melding van een houten molen die op de plaats van de huidige korenmolen “Aeolus” stond. Graaf Willem van Holland geeft in dit document toestemming om Vlaardings grondgebied uit te breiden met 100 roeden voorwaarts en 100 gaarden westwaarts van de molen. De molen is in deze tijd particulier bezit. De eigenaar verpacht het maalrecht van de stad.
1579
Nicolaas Vossaert en Adriaan Reinierszoon krijgen van Heer van Naaldwijk toestemming om een nieuwe houten molen te bouwen.
1585
De stad Vlaardingen koopt de molen voor 1100 gulden en verhuurt hem aan diverse molenaars. De molenaar krijgt zijn inkomsten uit het maalgeld.
1688
Een grotere molen wordt gebouwd door Gerrit Cente Palestijn met een stenen onderbouw en houten, met riet bekleedde draaiende bovenbouw: de zogenaamde bovenkruier.
1790
De molen wordt wegens bouwvalligheid vervangen door een nieuwe, hogere molen met een geheel stenen romp. Kosten zijn 20.000 gulden. Een herdenkingssteen wordt geplaatst ter ere van de regerende burgemeesters Antony Ruiterus en Abraham van Rijn. Deze steen is nog steeds leesbaar.
1797
Op 8 september vliegt de molen in brand door blikseminslag. De bovenste verdiepingen worden geheel verwoest. Kap, wieken en omloop (balie) storten brandend naar beneden. De molen wordt nog hetzelfde jaar hersteld door Jan van der Mey.
1878
Tot 1878 werd de molen verhuurd maar door huurproblemen wilde het stadsbestuur de molen verkopen. De huurder, molenaar Matthijs Korver, werd voor 11.100 gulden eigenaar van de molen, woning, stalling, schuur en erf.
1901
Op 31 januari zakt één van de stalen wieken een stuk door de as. Uiteindelijk valt de wiek geheel naar beneden en vernielt daarbij de balie. De eigenaar, de heer Terlaak, besluit de schade niet te herstellen. Hij ruimt wieken, kap, balie en alle oude machines op en schaft een gasmotor aan voor zijn maalderij. Hierbij komt voorlopig een einde aan het tijdperk van maken met behulp van windkracht. De molen ziet er vanaf nu uit als een enorme peperbus.
1954
Het gemeentebestuur koopt de molen met pakhuis en erf terug om hem te restaureren. Na vele besprekingen en overleggen werd door de Gemeente Vlaardingen de eerste stap gezet. Voor de molen, pakhuis en erf werd 16.000 gulden neergeteld. 23 augustus 1954. Een voorwaarde bij die koop was dat ‘Samenwerking’ het complex mocht blijven benutten voor 8 gulden per week.
1956
De molen wordt hersteld met het gaandewerk uit de korenmolen Windlust in Wateringen en de bovenas van de in 1953 gesloopte Noordmolen van de polder Berkel.
1957
Op 30 april 1957 wordt de molen officieel weer in werking gesteld. Burgemeester J. Heusdens doopt hem “Aeolus” – God van de wind. Op de baard van de kap zijn deze nieuwe naam, het wapen van Vlaardingen, en de jaartallen van bouw en restauratie geschilderd; 1790 en 1956.
1976
De doorgeroeste binnen- en buitenroeden worden vervangen.
1977
Na vertrek van de coöperatie in 1977 werd vanaf die tijd de molen bemalen door huurder Niek Boekestijn Sr. en zijn zoon Niek Jr. Op 1 april wordt de Aeolus onder leiding van molenaar Nick Boekestijn weer als windmolen in gebruik genomen
1982
Niek Boekestijn Sr. en zijn zoon Niek Jr. verwierven de molen in 1992 in eigendom en dreven in de molen een bloeiende zaak in ambachtelijke meelproducten. Door het plotselinge overlijden van Niek Jr. kwam hieraan in 2000 een abrupt einde.
2002
De molen wordt door de gemeente Vlaardingen terug gekocht.
2005
De molen wordt grondig gerestaureerd aan het metselwerk en op 10 september officieel heropend.
2009
Op 12 september 2009 heeft de gemeente Vlaardingen de molen in eigendom overgedragen aan de speciaal voor de Aeolus opgerichte stichting ‘Stichting Exploitatie Molen Aeolus (SEMA)’. Naast het op een goede manier onderhouden van de molen heeft SEMA ook als taak om de historische molen uit 1790 voor het publiek toegankelijk te houden.
2011
Op 15 juni 2011 werd de molen in de rouw gezet vanwege Niek Boekestijn sr. Deze was die dag op 79 jarige leeftijd gestorven. Hij had zijn zoon, die in 2000 plotseling overleed, lang overleefd.
2012
Het Engels Kruiwerk wordt geheel vernieuwd; dit gold ook voor de vulstukken rond de bovenas: de oude bleken door ongedierte deels weggevreten.
MOLENAARS
Inwoners uit Vlaardingen en mensen die de stad bezoeken zien natuurlijk graag een draaiende molen. Peter van der Windt werkt al jaren als beroepsmolenaar op de molen. Hij wil de molen graag in bedrijf houden en dit aan een ieder laten zien en uitleg geven hoe deze functioneert. Pekah Kleingeld is een molenaar op Molen Aeolus. Peter is één van de veertig beroepsmolenaars die Nederland nog rijk is. Dit ambacht behoort tot het Immaterieel Erfgoed.
MOLENWINKEL
Bij de molen is de Aeolus Molenwinkel gevestigd. Kees en Jane Dobbelsteen zijn eigenaren van de winkel en runnen het molenbedrijf. Zij huren de molen van de SEMA. Molenaar Peter van der Windt zorgt dat de diverse graansoorten worden gemalen. Als het mogelijk wordt op de wind gemalen maar als dat niet mogelijk is gebeurt dit elektrisch. Het meel dat in de molen wordt gemalen wordt ook verkocht in de Molenwinkel.
Molen Aeolus: "Icoon van Vlaardingen"